Re: Këshilla Shendetsore

[Juѕт٠]

Koenzimë Q10 për të mbipeshët


Konsumimi i koenzimës Q10 në sasi shtesë mund të
parandalojë ose ngadalësojë zhvillimin e mëlçisë yndyrore që shkaktohet
nga obeziteti (mbipesha), tregojnë studimet më të fundit.



Në fakt studimet të cilat janë bërë në minj, të cilët kanë konsumuar
ushqim të pasur me yndyra dhe fruktozë krahas sasive shtesë të
koenzimës Q10, kanë treguar se ata kanë pasur nivel më të ulët të
markerëve të ndezjes dhe markerëve të stresit metabolik në mëlçinë e
tyre, krahasuar me minjtë të cilët kanë ngrënë vetëm ushqim yndyror.

Kjo është edhe një në listën e studimeve të cilët dëshmojnë ndikimin
pozitiv në organizëm të koenzimës Q10. Deri tash kjo substancë është
treguar efektive te personat të cilët kanë pasur sulme në zemër ose
vuajnë nga hipertensioni.

[Juѕт٠]

Seleni për zorrë të shëndetshme


Lëndët shtesë të cilat kanë selen në përbërje pengojnë
krijimin e polipeve (krijimeve adenomatoze) në zorrën e trashë, bëjnë
të ditur shkencëtarët nga Instituti Kombëtar për Hulumtime në Genoa të
Italisë.



Në një studim të fundit kanë marrë pjesë më shumë se 400 persona të
eksperimentuar, të cilët tashmë kishin pasur largim të polipit të
zorrës. Atyre më pas u është dhënë sasi shtesë ditore e ushqimit të
pasur me selen (200 mcg), zink (30 mg) dhe vitaminat A (6000 IU), C
(180 mg) dhe E (30 mg).

Rezultatet kanë treguar se ndryshe nga grupi që ka marrë placebo
(substancë pa efekt), në 40% të pacientëve që kanë konsumuar selen
numri i personave të cilët përsëri kanë fituar polip të zorrës ka qenë
më i ulët.

Polipet e zorrëve (formacione adenomatoze) janë krijime me potencial
kancerogjen, madje 70-80% e karcinomave kolorektale rrjedhin pikërisht
nga adenomat, prandaj edhe është e rëndësishme që ata të parandalohen.

[Juѕт٠]

Sëmundjet e gjirit


Gjinjtë janë gjëndra
qumështi, çifte, të vendosura në muskujt e kraharorit në mes të brinjës
së tretë dhe të gjashtë. Deri në moshën 8-10 vjeçare zhvillimi i tyre
është i njëjtë si te djemtë ashtu edhe te vajzat.Dr. Selami Sylejmani, dr.sci
gjinekolog, ultrasonist

Pas moshës 8-10 vjeçare, për shkak të veprimit të hormoneve, të
cilat prodhohen në vezore, te femrat vazhdojnë dhe zhvillohen ndërsa te
meshkujt pushojnë së zhvilluari. Zhvillimi i tyre është nën veprimin e
hormoneve seksuale (estrogjeneve dhe progesteronit). Në gjinj
vazhdimisht kanë veprim hormonet seksuale për çka edhe madhësia, fryrja
dhe konsistenca e tyre ndryshon gjatë fazave të ciklit
menstrual.Madhësia, forma dhe pozita e tyre varet nga raca,
konstitucioni, veprimi hormonal dhe faktorët trashëgues. Gjinjtë tepër
të mëdhenj, hipertrofik- mund të arrijnë peshë nga 5-10 kg e më shumë.
Mund të jetë i rritur vetëm njëri gji, por zakonisht janë të dyja. Te
disa gra kjo ndodh pas dhënies gji për një periudhë të gjatë dhe shumë
lindjeve të cilat shkaktojnë lëshimin-ptozën e tyre.



Gjinjtë janë gjëndra qumështi dhe ky është funksioni fiziologjik dhe
kryesor i tyre. Mirëpo, pos këtij funksioni, ato paraqesin një ndryshim
anatomik që e karakterizon bukurinë e femrës. Si çdo organ i organizmit
të njeriut që mund t'i nënshtrohet proceseve patologjike, edhe gjinjtë
e kanë këtë mundësi. Sëmundjet e gjinjve ndahen në: sëmundje
inflamatore (pezmatime) dhe procese tumoroze.
Çka janë sëmundjet inflamatore ose pezmatimet dhe cilat janë shenjat e pezmatimit të gjinjve?
Procesi i inflamacionit (pezmatimit) mund ta përfshijë tërë indin e
gjirit (mastitis) ose thelbin e gjirit (thelitis). Në mbi 90% të
rasteve shkaktarët e infeksionit vijnë nga jashtë, sidomos gjatë
periudhës së lehonisë. Shkaktar më të shpeshtë janë: stafilokoket dhe
streptokokët. Këto pezmatime paraqiten në fund të javës së parë të
lehonisë. Shkaktarët e infeksioneve futen nga jashtë nëpërmes ragadeve
(çarjeve) për shkak të higjienës jo të duhur të gjinjve. Shenjë e parë
është dhembja e lokalizuar në gjirin të cilin e ka kapluar inflamacioni
dhe atë në vendin ku ndodhet ky pezmatim. Më vonë pos dhimbjeve,
fillojnë të paraqiten edhe shenjat tjera lokale të inflamacionit si:
skuqja e gjirit, tërheqje e lëkurës së vendit të inflamuar dhe ënjtje.
Nëse nuk fillohet mjekimi menjëherë, pezmatimi avancon dhe kalon në
proces belbëzues ose absces. Nga shenjat e përgjithshme lehona ka
ethe-temperaturë të lartë dhe gjendje të përgjithshme të rëndë.
Çka duhet të bëjë lehona e cila ka pezmatim dhe a duhet t'i jepet fëmijës gji gjatë kësaj gjendjeje?
Që në fillim duhet t'i paraqitet mjekut më të afërt, i cili do t'i
përshkruajë barërat përkatëse. Derisa të mos është paraqitur te mjeku,
ajo mund të përdorë fasha të ftohta dhe ndonjë bar simptopatik (për
temperaturë dhe dhimbje), pastaj mjeku i përshkruan terapinë përkatëse
me antibiotikë. Nëse ka ardhur deri te formimi i qelbit (absces)
atëherë duhet të bëhet një prerje dhe të largohet qelbi, por për këtë
vendos mjeku përkatës. Nuk mund t'i jepet gji foshnjës gjatë në këtë
gjendje por laktacioni (mos humbja e qumështit) mbahet duke e mjelë
gjirin deri sa ai të mjekohet e pastaj mund të vazhdohet me dhënien gji
edhe me gjirin që ka qenë i sëmurë.



Si të parandalohen proceset inflamatore ose pezmatuese?
Duhet t'i kushtohet rëndësi higjienës së gjinjve në përgjithësi dhe
në periudhën e laktacionit (dhënies gji) në veçanti, të mos futen mjete
të ndryshme në gji ose para të pastrohen duart para dhënies gji
fëmijës. Mundësisht, thithat të pastrohen para dhe pas dhënies gji
foshnjës. Në rastet me ragade (çarje) mirë është që pas dhënies gji
thithat të lyhen me një yndyrë me antibiotikë psh. Hidrokortizon,
Bivacyn, Stanicid etj. Nëse lehona ka shumë qumësht dhe foshnja nuk
mund ta thithë gjithë sasinë atëherë duhet që pjesa e mbetur duhet
mjelë dhe të largohet.
Çka është Mastopatia dhe me çka manifestohet kjo sëmundje?
Kjo është një sëmundje e gjinjve e cila ka shumë emra si: fibrosa
cystica, masthopathia chronica, adenosis, fibroadenomatosis etj.
Manifestohet me një hiperplazion (rritje) të gjinjve, e cila mund të
përcillet me formimin ose jo të cisteve në parenkimin e gjinjve. Nuk
është sëmundje malinje. Kjo është sëmundje kronike dhe gati 50% e
femrave vuajnë nga kjo patologji. Paraqitet te femrat e martuara dhe të
pamartuara prej fëmijërisë e deri në pleqëri. Më e shpeshtë është nga
mosha 20 deri në fillim të viteve 60-ta të jetës së femrës.Sëmundja
manifestohet me dhembje dhe fryrje në njërën ose në të dy gjinjtë.
Ankesat janë të lidhura me ciklin menstrual dhe zakonisht paraqiten
disa ditë para menstruacioneve ose gjatë gjakderdhjeve menstruale. Në
disa raste edhe gjatë ovulacionit. Kur fillojnë menstruacionet,
pengesat shpejt pushojnë e ndodh të vazhdojnë deri të kryhen
menstruacionet. Gratë vetë palpojnë (prekin) formacione-nyje të forta
sidomos në 1/4 e jashtme të gjinjve. Mendohet se shkaktohet nën
veprimin e estrogjeneve (hormone seksuale femërore).
Si mjekohet kjo sëmundje dhe a mund të kalon në sëmundje serioze malinje?
Mjekim specifik nuk ka. Jepet terapi simptomatike. Mendohet se
dhënia e preparateve me progesteron ka veprim të mirë. Kohët e fundit
nga studimet që janë bërë është ardhur në përfundim se disa lloje
ushqimesh si përdorimi i tepërt i kafesë, çajit të rusit ose Indisë,
çokollatës si dhe streset, luajnë rol me rëndësi në paraqitjen
gjegjësisht mosparaqitjen e kësaj sëmundje. Duhet pasur kujdes nga se
afër 6% të këtyre grave me këtë patologji mund të kalojë në kancer si
dhe kujdesi i kësaj moshe (40-60 vj) nga se në këtë moshë paraqitet më
së shpeshti kanceri i gjinjve.
A janë të shpeshtë tumoret e gjinjve te femrat dhe a duhet të mjekohen tumoret beninjë dhe si?
Një femër, ndër 5 gra preket nga një tumor i gjinjve, prej të cilëve
2/3 e rasteve janë beninje. Duhet të mjekohen patjetër nëse
diagnostikohen ndonjë formë e tyre si formacionet cistike, ato duhet të
operohen ngase në të kundërtën mund të kalojnë në tumor malinjë.
Po tumoret malinjë a janë të shpeshtë te femrat?
Nga të gjitha sëmundjet malinje (ose me zë të keq) te femrat, së
bashku me kancerin e qafës së mitrës kanceri i gjinjve është ndër më të
shpeshtit. Statistikat ndryshojnë nga vendi në vend. Gjatë jetës, 2-3%
të grave sëmuren nga kanceri i gjirit. Nga të gjitha sëmundjet malinje
20-25% të tyre i takon kancerit të gjirit, ndërsa nga numri i vdekjeve
nga sëmundjet malinje deri në 20% të grave vdesin nga kanceri i gjirit.
Sipas të dhënave më të reja, afër 6% e popullatës së femrave janë të
përfshira nga kjo sëmundje si dhe me një tendencë rritjeje edhe në 1%
brenda vitit. Mirëpo kjo sëmundje sot falë mundësive diagnostikuese,
disiplinës dhe edukatës shëndetësore të vetë grave mund te zbulohet
shume herët.


Në cilën moshë mund të sëmuret femra nga kanceri i gjirit si dhe a mund të sëmuren edhe meshkujt nga kjo sëmundje?
Nga kanceri i gjirit femra mund të sëmuret nga rinia e hershme e
deri në fund të jetës së saj. Mosha më e shpeshtë kur sëmuren femrat
është nga mosha 40 deri në moshën 75 vjeçare. Sëmurën edhe meshkujt,
por sëmundja te burrat është mjaft e rrallë. Marrëdhëniet e paraqitjes
së kancerit të gjirit të burrat dhe gratë është 99:1 në favor të grave.
A dihet shkaktari i paraqitjes së kësaj sëmundje
vdekjeprurëse dhe cilët janë faktorët të cilët e ndihmojnë paraqitjen e
kësaj sëmundjeje?
Etologjia (shkaku) e sëmundjes nuk dihet. Mirëpo ka mjaft studime që
flasin për disa faktorë të cilët e favorizojnë si dhe disa të tjerë të
cilët e mbrojnë femrën nga paraqitja e kësaj sëmundje të rrezikshme.
Faktorë kyçë janë hormonet seksuale të vezoreve sidomos estrogjenet.
Kështu femrat të cilat nuk kanë lindur ose kanë pak lindje janë të
favorizuara në paraqitjen e kësaj sëmundjeje. Sëmundja më e shpeshtë
është te ato gra të cilat menopauza (menstruacioni i fundit) është e
vonshme dhe gratë, të cilat kanë gjakderdhje të rregullta menstruale
deri pas moshës 55 vjeçare, sëmuren nga kanceri i gjirit 2 herë më
shpesh se te ato, të cilat menstruacionet u pushojnë para moshës 45
vjeçe. Mënyra e ushqyeshmërisë, sidomos ushqimi i pasur me yndyra, dhe
gratë me peshë të shtuar (majme) sëmuren më shpesh nga kanceri i gjirit
se femrat me peshë normale. Edhe femrat, të cilat ngelin shtatzënë për
herë të parë pas moshës 30 vjeçare, më shumë mund të paraqitet kjo
sëmundje se te ato që fare nuk kanë lindur dhe ky rrezik vjen duke u
rritur sa më në moshë të shtyrë të jetë shtatzënia a parë. Disa studime
flasin se edhe abortet e shpeshta rrisin rrezikun e paraqitjes së kësaj
sëmundjeje.
Po duhani a ka ndikim në paraqitjen e kancerit të gjirit?
Kohët e fundit në Amerikë është shpallë një studim për kancerin e
gjirit dhe duhanin. Nga ky studim është ardhur në përfundim se gratë,
të cilat pinë duhan aftësia mbrojtëse e një gjeni, i cili ka ndikim në
paraqitjen e kancerit të gjirit, ulet. Ky gjen, te popujt evropianë
haset në mbi 50%. Janë të rrezikuara sidomos, ato femra që fillojnë të
pinë duhan herët, si dhe ato, të cilat pinë më shumë se një pako brenda
ditës.



A ka faktorë të cilët e mbrojnë gruan nga paraqitja e kancerit të gjirit, cilët janë?
Rrezik më të vogël të paraqitjes së kancerit së gjirit kanë ato
femra të cilave u janë larguar vezoret para moshës 40 vjeçare. Rrezik
më të vogël nga paraqitja e kancerit t ë gjirit te femrat janë edhe
menstruacionet e rralla për shkak të shtatzënive, dhënies gji një kohë
të gjatë si dhe te ato femra, të cilat ngelin pa menstruacione herët.
Edhe shtatzënitë e shpeshta e zvogëlojnë rrezikun nga paraqitja e
kancerit të gjirit te femrat. Ka edhe disa të dhëna se shtatzënia para
moshës 25 vjeçe e zvogëlon mundësinë e paraqitjes së kancerit të
gjirit. Gratë, të cilat kanë lindur para moshës 18 vjeçare kanë vetëm
1/3 e rrezikut për tu sëmurë nga kjo sëmundje, në krahasim me gratë, të
cilat për herë të parë kanë lindur pas moshës 35 vjeçare.
A është kancerit i gjirit sëmundje ngjitëse apo trashëguese?
Jo, dhe nuk ka frikë se kjo sëmundje mund t'i ngjitet personave të
cilët e rrethojnë ose kujdesen për të sëmurën. Nuk mund të thuhet me
siguri se a është sëmundja trashëguese apo jo. Mirëpo, ka të dhëna se
sëmundja është paraqitur te disa gjenerata të gruas së sëmurë si
gjyshja, nëna, e bija, motra. Incidenca e paraqitjes së kancerit të
gjirit është 2-3 herë më e shpeshtë te gratë të cilat në familje
(gjyshja, nëna, motra) kanë pasur të sëmurë me kancer të gjirit, në
krahasim me ato gra, të cilat në anamnezën familjare nuk kanë pasur të
sëmurë me këtë sëmundje.
Cilat janë shenjat e paraqitjes së kancerit të gjirit?
Faza e fillimit të paraqitjes së kancerit të gjirit nuk ka ndonjë
shenjë karakteristike. Shpesh ndodh që gruaja vetë të zbulojë, prek
disa ndryshime në gjinj në formë të formacioneve të forta nyjesh. Këto
zbulohen zakonisht gjatë larjes së trupit. Mirëpo janë bërë studime
edhe te popujt më të ngritur në kuptim të edukatës shëndetësore, dhe se
nga koha e prekjes së këtyre ndryshimeve e deri te paraqitja te mjeku
së paku kalon 7-12 muaj. Sigurisht te populli ynë kjo është edhe më e
vonuar për shkak të edukimit shëndetësor të pa mjaftuar. Në fillim këto
nyje, të cilat preken janë të veçuara dhe të lira por me kalimin e
kohës këto bashkohen me indin për rreth dhe më nuk janë të lira. Në
disa raste hasen ndryshime në thitha (ato futen brenda) ose paraqitet
skuqje apo trashje e lëkurës së gjirit. Në disa raste paraqitet
rrjedhje e lëngut të përzier me gjak nga gjiri.
A përhapet sëmundja edhe në organe tjera?
Në fillim procesi i kancerit të gjirit përhapet në tërë gjirin në
drejtim të kraharorit dhe lëkurës ashtu që lëkura e gjirit merr një
dukje si lëvorja e portokallit. Sëmundja mund të përhapet edhe me anë
të limfës dhe gjakut në organe tjera si: vezore deri në 30% të rasteve,
boshtin kurrizor, kocka, mushkëri, mëlçi, tru, etj.
Si caktohet diagnoza e kancerit të gjirit?
Për diagnozë të kancerit të gjirit duhet të merret mirë anamneza, si
ajo familjare edhe ajo personale, të vështrohen gjinjtë, të
preken-palpohen. Nga analizat duhet të bëhet: kontrolli me ultratingull
- sonomamografia sidomos te femrat e reja, pastaj mamografia -
kontrolli me rëntgen, analiza citologjike e lëngut që rrjedh nga gjiri,
analiza citologjike dhe patohistologjike e materialit të fituar me
gjilpërë ose me biopsi - operacion me rastin e largimit të tumorit.


Kur duhet të bëhen kontrollet me ultratingull dhe me rëntgen ose mamografia?
Më së miri është që kontrolli me ultratingull - sonomamografia ose
me rëntgen - mamografia duhet të bëhet në fazën e parë të ciklit
menstrual, pra menjëherë pas menstruacioneve gjegjësisht nga dita e 4
deri në ditën e 10-të të ciklit menstrual.
A ka mjekim dhe si janë rezultatet?
Kanceri i gjirit mjekohet. Rezultatet varen nga koha e zbulimit. Nëse zbulohet me kohë, atëherë mjekimi është i plotë.
Mjekimi kryhet në institucione të specializuara dhe atë në fillim me
rrugë operative duke e larguar tumorin së bashku me indin për rreth
(lumpektomi) ose tërë gjirin (mastektomi) dhe pastaj mjekimi plotësohet
duke vazhduar me rrezatim, kemioterapi, terapi hormonale dhe terapi
simptomatike biofosfate.

[Juѕт٠]

Kur merr ilaçin e gabuar


Ka efekte anësore të dëmshme, por ka edhe pozitive. Viagra për shembull...Aspirina anti-infarkt
Acidi acetil-salicilik (aspirina e famshme) është medikamenti
më i përdorur në botë. Veprimi i saj i atribuohet aftësisë për të
bllokuar një enzimë që në trupin njerëzor provokojnë dhembje, ethe dhe
mahisje. Por, vetë aspirina, bllokon edhe kapacitetin e agregacionit të
piastrinave (qelizat që mbyllin plagët, duke bllokuar gjakrrjedhjen)
dhe bën në këtë mënyrë që gjaku të mpikset më ngadalë: falë kësaj
vetie, ajo përdoret sot me një dozë më të ulët si ilaç për të
parandaluar iktusin dhe infarktin, dy sëmundje të shkaktuara pikërisht
nga formimi në gjak i grumbujve të piastrinave, të ashtuquajtura
tromboza.

Ereksione të padëshirueshme
Saktësisht e kundërta është ajo që ndodhi me sildenafilin, më
i njohur me emrin Viagra, fillimisht i studiuar për mjekimin e angina
pectoris (një lloj sëmundjeje kardiake).Shumë shpejt, pacientët që
merrnin këtë medikament nisen të sinjalizojnë shfaqjen e disa
ereksioneve të tejzgjatura të shoqëruara nga një shtim i shfrenuar
dëshire seksuale. Për pasojë, kërkuesit shkencorë nuk u lodhën shumë
për ta kthyer molekulen drejt sektorit më interesant të aplikimit
kundër impotencës seksuale mashkullore. Dhe nuk është e thënë që të
ketë mbaruar këtu: tani po studiohen cilat mund të jenë efektet e saj
mbi gruan.
Me prostatë apo pa flokë?
Thuajse gjysma e atyre që janë mbi 50 vjeç, pësojnë herët ose
vonë zmadhimin e bezdisshëm të një gjëndre: prostatës. Faji është i një
enzime (alfa 5 reductasi) që e transformon hormonin mashkullor
testosteronin në dihidrotestosteronin më të fuqishëm. Në këtë mënyrë
testosteroni fryn mbulesën e prostatës...gjithmonë, nëse nuk ndërhyhet
më parë. Për shembull, me një molekulë të quajtur finasterid, e cila ka
përveç të tjerash edhe një efekt anësor interesant: ndalon rënien e
flokëve. Dihidrotestosteroni shpejton në të vërtetë kalimin e flokëve
në fazën telogjene, ajo në të cilën floku vdes. Sot, finasteridi ka dy
aplikime: me dozë më të madhe (5 mg) kuron hipertrofinë prostatike,
ndërsa me dozën më të ulët (1 mg) përdoret kundër rënies së flokëve.
Nuk është hera e parë që ndodh: vite më parë u vu re që në disa
pacientë që vuanin nga hipertensioni dhe që kuroheshin me një ilaç të
quajtur minoksidil, flokët dukej sikur u bubrronin më shumë. Sot,
minoksidili përdoret praktikisht vetëm për të luftuar tullacërinë.

Krimbat depresivë
Piperazina, ilaç fillimisht i studiuar për të kuruar depresionin,
dëshmoi shumë shpejt (e zbuloi një farmacist më 1949) kapacitetin
"anësor" për të eliminuar parazitët e zorrëve të pacientëve me
depresion (në rast kur shfaqen bashkarisht), duke i paralizuar
plotësisht. Që farmakologjia nuk ka ide të qarta sesi mund të luftohen
krimbat, kjo u pa edhe në rastin e levamizolit: një molekulë e
zhvilluar si antielmintik (pra për të eliminuar parazitë), e cila
provokonte tek pacientët një forcim të qartë të sistemit imunitar. Sot
levamizoli aplikohet në terapinë e kancerit në shtyllën kurrizore,
pikërisht falë kësaj vetie të tij për të stimuluar një sistem imunitar
në krizë.
Kortizon për fytyrën
Për ata që e duan apo që e urrejnë (duke folur farmakologjisht),
kortizoni është një nga molekulat që kanë bërë historinë e
farmakologjisë, falë cilësive të tij antiinflamacion ose
imunosporesive. Kortizoni mund të merret me tableta ose me injeksion,
por mund të aplikohet në mënyrë të lokalizuar, në formë pomade në rast
inflamacionesh të lëkurës. Por në këtë rast, ka një efekt të çuditshëm
anësor: shkakton zbardhje. Ai kontraston në të vërtetë me efektivitet,
sintezën e melanines, pigmentin natyral që errëson lëkurën. Për këtë
efekt anësor, kortizoni përdoret nga njerëz me lëkurë të zezë, me
qëllim që t'i çelin ngjyrën. Por kjo, përveçse është një përdorim jo
për qëllimin e duhur të substancës, është edhe relativisht e
rrezikshme: kortizoni është në fakt, siç e kemi thënë, një
imunosopresiv i fuqishëm, dhe mund ta çarmatosë lëkurën nga mbrojtja
ndaj tumorëve, duke u favorizuar madje edhe zhvillimin e tyre.

[Juѕт٠]

Ushqimi mediteran mbron nga kanceri i lukthit


Shkencëtarët
vazhdojnë të zbulojnë gjithnjë e më shumë efekte të dobishme të
ushqimit mediteran. Ndërsa studimi më i ri i realizuar nga Instituti i
Katalonisë për Onkologji në Barcelonë, sugjeron se personat të cilët i
përmbahen mënyrës mediterane të të ushqyerit, janë më pak të rrezikuar
që të sëmuren nga kanceri i lukthit.



Në studim janë
shfrytëzuar të dhënat e grumbulluara nga dhjetë vende evropiane, ku
janë përfshirë 485.000 pjesëmarrës të moshave ndërmjet 35 dhe 70 vjeç.
Sipas rezultateve të botuara në revistën American Journal of
Clinical Nutrition, personat të cilët konsumojnë ushqim, ku dominojnë
pemët, perimet, peshku, drithërat dhe vaji i ullirit (dhe njëherit
konsumojnë sasi më të vogël të mishit të kuq dhe produkteve të
qumështit) janë për 33% më pak të rrezikuar që të sëmuren nga kanceri i
lukthit.
Llogaritet se kanceri i lukthit është njëra nga format e karcinomave që shkakton vdekshmëri të lartë në botë

[Juѕт٠]

Edhe kaça lufton kancerin


Studimet e reja në Universitetin e Kalifornisë në Los Angeles kanë dhënë një shpresë të re në luftën kundër kancerit të gjirit.



Rezultatet
e shkencëtarëve amerikan kanë treguar se përbërësit e kaçës janë shumë
efektivë në luftimin e kancerit të gjirit, veçanërisht atij të varur
nga një lloj i caktuar i hormoneve.
Për këtë më meritore ka qenë acidi elagik që inhibon enzimën
aromatazë, që është përgjegjëse për shndërrimin e androgjenit në
estrogjen.
Kaça është mjaft e pasur edhe me antioksidues të tjerë si
elagitanin, punikalagin dhe punikalin, të cilët që më herët kanë qenë
të njohur si të shëndetshëm për sistemin kardiovaskular.
Nga elagitanina krijohen një varg substancash tjera bioaktive, siç
janë acidi elagik, acidi galagik, urolitina A dhe urolitina B, prej të
cilëve më efektive është treguar kjo e fundit.
Shkencëtarët thonë se konsumimi i lëngjeve nga kaça mund t’i
sigurojnë organizmit deri në 18 µmol/L të urolitinës, që është gati
katërfish më e lartë se sasia që frenon zhvillimin e qelizave të
tumorit.

[Juѕт٠]

Të qenit prind kundër hipertensionit


Hulumtimi
i shkencëtarëve amerikanë pranë Universitetit Brigham Young, sugjeron
se personat të cilët kanë fëmijë janë më pak të rrezikuar nga
hipertensioni (shtypja e lartë e gjakut).



Në studim janë
përfshirë 198 participantë, të moshave ndërmjet 20 dhe 68 vjeç, nga të
cilët janë grumbulluar të dhëna në lidhje me tensioni arterial të tyre.
Të gjithë pjesëmarrësit në studim kanë qenë të martuar, ndërsa 70 % e tyre kanë pasur fëmijë.
(Duke marrë parasysh faktorët, si mosha, pesha trupore, aktiviteti
fizik dhe duhanpirja) shkencëtarët kanë vlerësuar se prindërit kanë
shtypje të gjakut shumë më afër vlerave normale, sesa personat të cilët
nuk kanë fëmijë.

[Juѕт٠]

Ushqimi i shëndetshëm mbron duhanpirësit


Perimet
e gjelbra, acidi folik dhe konsumimi i tabletave me multi-vitamina,
mund të mbrojnë duhanpirësit nga karcinoma e mushkërisë, bëjnë të ditur
studimet e reja.



Në studim kanë marrë pjesë 1100 duhanpirës
aktual dhe persona të cilët kanë dirë duhan në të kaluarën, shumica e
të cilëve kanë qenë femra, ndërsa rezultatet kanë treguar se lëndët e
sipërpërmendura pengojnë mutacionin gjenetik të qelizave, e cila për
pasojë ka kancerin në mushkëri.
Mekanizmi i saktë i veprimit ende nuk është i qartë, dhe
shkencëtarët thonë se ka nevojë për studime shtesë për të qartësuar
gjithçka në këtë drejtim.

[Juѕт٠]

Stresi është nxitës i tumoreve të ndryshme


Shkencëtarët kanë zbuluar se stresi i përditshëm mund të jetë nxitës për shfaqjen e disa llojeve të karcinomave.



Cilado
qoftë trauma- emocionale ose psikike- mund të shërbejë si urë lidhëse
ndërmjet mutacioneve të karcinomës, që i bashkon ato në një kombinim
vdekjeprurës.
Kjo është e dhëna e parë ‘zyrtare’ që tregon se gjendja emotive e
njeriut në shtëpi dhe në punë, ndikon fuqishëm në zhvillimin potencial
të kancerit.
Studimi është realizuar nga shkencëtarët pranë Universitetit Yale në SHBA.

[Juѕт٠]

Antidepresivët nuk reagojnë te shumë njerëz


Miliona
njerëz nuk kanë nevojë të marrin barna kundër depresionit, sepse ato
nuk veprojnë në trurin e tyre- tregon një studim i ri.



Antidepresivët,
që kanë për qëllim ngritjen e disponimit, nuk reagojnë te gjysma e
pacientëve, pasi që në vend të ngritjes së nivelit të “substancave të
hareshme” (si serotonina), te këto raste antidepresivët i ulin ato.
Shkencëtarët besojnë se ky studim do të ndihmojë që mjekët të
kuptojnë më mirë, se cilëve pacientë t’u japin barna kundër
depresionit, e cilëve jo.
Njëherit, ky mund të jetë hapi i parë i krijim të terapive të reja,
të cilat do të kenë efekt më të madh te popullata e përgjithshme.

[Juѕт٠]

Pagjumësia- rritje e sheqerit në gjak


Fëmijët e
moshave, ndërmjet 3 dh 6 vjeç, janë dyfish më të rrezikuar për rritjen
e sheqerit në gjak nëse flenë më pak se tetë orë në ditë- tregon një
studim i shkencëtarëve kinezë dhe amerikanë.



Niveli i lartë
i vazhdueshëm i sheqerit në gjak, i paraprin diabetit, ndërsa sipas
rezultateve të botuara në revistën Archives of Pediatric and Adolescent
Medicine, kjo vërehet më shumë te fëmijët me mungesë gjumi dhe mbipeshë.
Të dhënat e grumbulluara nga studimi ku janë përfshirë 1.240
pjesëmarrës, kanë treguar se pagjumësia kishte ndikuar në rritjen e
nivelit të sheqerit në gjak, pavarësisht nga mosha, gjinia, ushqyerja,
sëmundjet tjera apo aktiviteti fizik i fëmijës.

[Juѕт٠]

Vitamina E mbron trurin


Njëra prej formave të
vitaminës E vepron në mënyrë neuroprotektive duke mbrojtur qelizat
nervore pas sulmeve në tru, bëjnë të ditur shkencëtarët e Universitetit
të Ohio.



Vitamina E paraqitet në tetë forma, si alfa, beta,
gama dhe delta tokoferol ose tokotrienol, nga të cilat nutricionistët
janë përqendruar më shumë në alfa-tokoferolin (në Evropë) dhe në
gama-tokoferolin (në Amerikë).
Në fakt, është alfa-tokotrienoli që ka treguar një efekt të
jashtëzakonshëm në sistemin nervor, derisa është përdorur te sulmet në
tru ku ka penguar dëmtimin e mëtejmë të qelizave nervore.
Qarkullimi i çrregulluar i gjakut në tru pas sulmeve çon në lëshimin
e tepruar të neurotransmetuesit glutamat. Në rastet e niveleve të
rritura të këtij të fundit, enzima cPLA2 lëshon sasi të tepruara të
acidit arakidonik, i cili vepron në mënyrë neurotoksike.
Alfa-tokotrienol ndërvepron në një shkallë të këtij procesi duke
inhibuar aktivizimin e enzimës cPLA2 dhe lirimin e acidit arakidonik në
tru, duke parandaluar kështu dëmtimin e neuroneve deri në 60%.

[Juѕт٠]

Ndikimi i alkoolit te kanceri


Studimi i
realizuar në Britani të Madhe, sugjeron se konsumimi i verës që mban më
pak se 10% alkool, mund të zvogëlojë rrezikun e shfaqjes së disa
llojeve të karcinomave.



Sipas të dhënave të reja konsumimi
ditor i 250 mililitrave verë që përmban më pak se 10% alkool, zvogëlon
rrezikun e shfaqjes së kancerit të zorrës së trashë, fytit, ezofagut
dhe gjirit.
Ndërkohë, sipas rekomandimeve të deritanishme, brenda ditës meshkujt
nuk guxojnë të konsumojnë më shumë se dy njësi të pijeve alkoolike,
ndërsa femrat vetëm një.
Njëherit thuhet se konsumi i dhjetë gramëve alkool më tepër brenda
ditës (diçka më shumë se një njësi) mund të shtojë rrezikun e shfaqjes
së kancerit.

[Juѕт٠]

Çaji përmirëson vëmendjen


Përveç një pije
ideale për dimër, rekalsuesi, antioksiduesi dhe ilaçi kundër ftohjes,
çaji mund të luajë edhe rol në përforcimi e vëmendjes, bëjnë të ditur
studiuesit e Institutit “Unilever”.



Hulumtimi i bërë në 30 persona të ri dhe të shëndetshëm ka
treguar se sasia e përbërësve bioaktiv të pranishëm vetëm në një lugë
çaji është e mjaftueshme për të përmirësuar vëmendjen.
Është fjala për L-teaninën dhe kafeinën të cilët në kombinim rritin dukshëm përqendrimin dhe përmirësojnë vëmendjen.
Për një efekt të tillë është e mjaftueshme 97 µg L-teanin dhe 40 µg
kafeinë, ndërsa veprimi është më i dukshëm 10-60 minuta pas konsumimit
të çajit

[Juѕт٠]

Hani pemë dhe perime - përshëndetuni nga kokëdhembja


Kokëdhembjet e shpeshta mund të jenë simptomë e gjendjeve të ndryshme, e po ashtu edhe pasojë e mungesës së kaliumit.



Hani
çdo mëngjes nga një banane – përmban deri 500 mg/100 g, dhe,
përshëndetuni me kokëdhembje. Bizelja, qumështi, soja, avokadoja,
brokoli, portokalli, patatja, kajsia dhe domatja, po ashtu janë burim
solid i kaliumit.
Përqendrimi i lartë i kaliumit gjendet dhe në kafe (neskafe,
makiato, etj) - rreth 5% e këtij elementi. Kjo do të thotë se kafja e
përgatitur me dy luge është burim i mjaftuar i kaliumit.

Megjithatë, duhet pasur kujdes sepse nuk ka asgjë më të rrezikshme se çrregullimi i elektroliteve!

[Juѕт٠]

Nikotina dhe kotinina, rrezik për kancerin e mushkërive




Gjatë
hulumtimeve te duhanpirësit është matur niveli i kotinines, produkt
metabolik i nikotinës, i cili është tregues i mirë i rrezikut ndaj
kancerit të mushkërive.Niveli i kësaj substance të
rrezikshme është dukshëm më i zvogëluar te duhanpirësit të cilët para
se ta ndezin cigaren, paraprakisht e hanë mëngjesin.
Ekipi i shkencëtarëve nga Penn State, kolegj në Amerikë, i cili e ka
bërë këtë hulumtim, ka ardhur në përfundim se “duhanpirësit e hershëm"
janë më shumë të varur dhe ju duhet më shumë ndihmë për ta lënë duhanin.

[Juѕт٠]

Vitaminë D për të sëmurët nga astma


Studimet në
të cilat kanë marrë pjesë 54 persona joduhanxhinj dhe të cilët vuajnë
nga astma kanë vërejtur një nivel të ulët të vitaminës D te këta
pacientë.



Niveli i kësaj vitamine në gjak te personat me
probleme në funksionimin e mushkërive ka qenë më i vogël se 30 ng/ml.
Në anën tjetër studiuesit kanë vërejtur se nivelet më të larta të
vitaminës D kanë pasur efekt më të mirë në funksionimin e mushkërive.
Në bazë të rezultateve të studimeve autorët kanë arritur në
përfundim se personat që vuajnë nga astma mund ta ulin intensitetin e
simptomave duke marrë sasi sa më të mëdha të vitaminës D në formë të
ushqimit ose tabletave shtesë

[Juѕт٠]

Rozmarina është antikancerogjene


Studimet e reja amerikane të bëra Universitetin e Kanzasit kanë zbuluar edhe një efekt të dobishëm të rozmarinës.




Duke
i shtuar ekstrakt rozmarine mishit të kuq para gatimit (ose para ndonjë
procesi tjetër të përgatitjes termike), mund të parandalohet krijimi i
produkteve kancerogjene.
Gjatë gatimit ose pjekjes së mishit vjet deri te rritja e prodhimit
të aminave heterociklike, të cilat mendohet se mund të jenë shkaktar të
kancerit nëse konsumohen rregullisht.
Për efektet antikancerogjene të rozmarinës mendohet se janë
përgjegjëse përbërësit antioksidues, si polifenolet, të cilat veprojnë
mirë edhe në temperatura të larta

[Juѕт٠]

Mbipesha shton rrezikun për kancerin e veshkave


Studimi
i realizuar në Memorial Sloan-Kettering Cancer Center tregon se
mbipesha është e lidhur me shtimin e rrezikut për 48% për sëmurjen nga
forma e zakonshme e kancerit të veshkës.



Në studim janë përfshirë 1.640 pacientë me moshë mesatare prej 62-vjeç.
Është vërtetuar se prirja për të zhvilluar kancerin e veshkës rritet 4% për çdo njësi shtesë të indeksit të masës trupore- BMI.
Shkencëtarët thonë se gjatë llogaritjes së rrezikut, kanë marrë
parasysh edhe faktorë të tillë, si diabeti, hipertensioni dhe
duhanpirja, që njëherit janë faktorë të rrezikut për kancerin e
veshkave.
Sipas rezultateve të botuara në revistën BJUI, mbipesha dhe kanceri i veshkave kishin lidhshmëri më shumë te meshkujt.

[Juѕт٠]

Acidi folik dhe depresioni


Studimi në të cilin
kanë marrë pjesë 1.681 pjesëmarrës, të moshave ndërmjet 30 dhe 64-vjeç,
ka zbuluar se meshkujt të cilët marrin më shumë acid folik, janë më pak
të rrezikuar nga depresioni.




Rezultatet e këtij studimi kanë
treguar po ashtu se meshkujt me nivel më të lartë të acidit folik në
gjak, kanë njëherit edhe shprehi më të mira ushqyese, konkretisht
konsumojnë më shumë pemë dhe perime, drithëra integrale dhe produktet
të qumështit me sasi të vogël yndyre.
Të dhënat e botuar në revistën Journal of Nutrition kanë treguar se një lidhshmëri e tillë nuk është parë te femrat.

[Juѕт٠]

Siguria e mjeteve të skanimit në aeroporte


Anketimet
e publikut tregojnë se shumica e amerikanëve kërkojnë skanimin e të
gjithë trupit, si mënyrë për t'u mbrojtur nga sulmet terroriste në
linjat e avionëve komercialë.



Përfitimi nga skanerët po
debatohet në një numër vendesh. Disa grupe kanë ngritur çështjen e
privacisë. Por shumë njerëz besojnë se makinat mund të paraqesin edhe
rrezik për shëndetin. Siç njofton korrespondenti i Zërit të Amerikës,
Vidush Sinha, aparatet e skanimit lëshojnë sasi të vogla rrezatimi, që
me kalimin e kohës, sipas shkencëtarëve, mund të shtojnë rrezikun për
kancer.
Në se personi që akuzohet për tentativën e sulmit me bombë Ditën e
Krishtlindjeve në avionin me destinacion Shtetet e Bashkuara do të
kishte kaluar nëpër aparatin e skanimit të të gjithë trupit, eksplozivi
që ai kishte në trup mund ta ishte dalluar dhe tentativa për sulm do të
ishte zbuluar shumë më herët.
Shtetet e Bashkuara, veç Britanisë, Holandës, Francës dhe Italisë,
kanë bërë të njohura planet për instalimin e skanuesve të trupit nëpër
aeroporte.
"Është shumë e vështirë të gjesh eksplozivët me pajisjet që tani
janë në dispozicion. Skanuesit e trupit janë në gjendje ta bëjnë këtë".
Rrezet X kontrollojnë me hollësi trupin,makinat gjenerojnë imazhe korrekte që mund të dallojnë objekte të fshehura nën rroba.
Përveç shqetësimeve për privacinë, ka përherë e më tepër diskutime
lidhur me rrezikun e mundshëm të kancerit nga rrezatimi i lëshuar nga
skanerët. Por sipas ekspertëve, rreziku është i vogël. Rrezatimi nga e
ashtuquajtura teknologji "backscatter" është 2 mijë herë më e vogël se
nga një radioskopi dhe 200 herë më e vogël se analiza radiologjike e
quajtur Cat-Scan.
Mahadavepa Mahesh është profesoreshë e radiologjisë në Universitetin e Mjekësisë John Hopkins të Baltimorës.
"Koha e ekspozimit është 8-15 sekonda dhe niveli i rrezatimit është
i ulët pasi rrezet X që përdoren këtu nuk depërtojnë në trup. Është një
dozë tepër e vogël dhe rrezatimi i shpërndarë që vjen nga trupi kapet
nga një detektor dhe kështu merr imazhin".
Personi që akuzohet për tentativën e sulmit të Krishtlindjeve, Umar Faruk Abdulmullatab, fluturoi nga Amsterdami dhe Lagosi.
Sipas mediave, Nigeria kishte marrë aparatura për skanimin e trupit
nga Shtetet e Bashkuara por nuk kishte përdorur një të tillë për
skanimin e personit që akuzohet për tentativën e sulmit.
Disa ekspertë thonë se këto makina të kushtueshme do të jenë të
vështira për shumë vende afrikane dhe të varfra për t'u blerë dhe
instaluar.
Rreziku i ekspozimit ndaj rrezatimit mund të jetë më i madh në
vendet në zhvillim, ku disa thonë se mirëmbajtja e makinerive mund të
mos jetë e mirë.
"Siç veprojmë me skanuesit nëpër spitale, ku bëjmë kontrolle
periodike për t'u siguruar që nivelet e rrezatimit janë të specifikuara
dhe brenda kufijve të pranueshëm, kjo është e rëndësishme. Ekziston
gjithmonë një mundësi që skanerët të kenë defekt dhe që ato të lëshojnë
më tepër rrezatim dhe për të shmangur këtë, ato duhen kontrolluar
vazhdimisht".
Megjthëse shumë ekspertë besojnë se ekspozimi ndaj rrezatimit nga
skanuesit për të gjithë trupin, nuk do të përbëjë rrezik për kancer,
disa bëjnë thirrje për kujdes.
Dr. David Brenner i Universitetit Kolumbia të Nju Jorkut është një prej tyre.
"Fëmijët në përgjithësi janë më të ndjeshëm se të rriturit ndaj
radiacionit, por më i ndjeshëm është embrioni dhe fetusi tek gratë
gjatë shtatzëna".
Ekspertët thonë se nevojiten më tepër studime për këtë çështje.

[Juѕт٠]

Siguria e mjeteve të skanimit në aeroporte


Anketimet
e publikut tregojnë se shumica e amerikanëve kërkojnë skanimin e të
gjithë trupit, si mënyrë për t'u mbrojtur nga sulmet terroriste në
linjat e avionëve komercialë.



Përfitimi nga skanerët po
debatohet në një numër vendesh. Disa grupe kanë ngritur çështjen e
privacisë. Por shumë njerëz besojnë se makinat mund të paraqesin edhe
rrezik për shëndetin. Siç njofton korrespondenti i Zërit të Amerikës,
Vidush Sinha, aparatet e skanimit lëshojnë sasi të vogla rrezatimi, që
me kalimin e kohës, sipas shkencëtarëve, mund të shtojnë rrezikun për
kancer.
Në se personi që akuzohet për tentativën e sulmit me bombë Ditën e
Krishtlindjeve në avionin me destinacion Shtetet e Bashkuara do të
kishte kaluar nëpër aparatin e skanimit të të gjithë trupit, eksplozivi
që ai kishte në trup mund ta ishte dalluar dhe tentativa për sulm do të
ishte zbuluar shumë më herët.
Shtetet e Bashkuara, veç Britanisë, Holandës, Francës dhe Italisë,
kanë bërë të njohura planet për instalimin e skanuesve të trupit nëpër
aeroporte.
"Është shumë e vështirë të gjesh eksplozivët me pajisjet që tani
janë në dispozicion. Skanuesit e trupit janë në gjendje ta bëjnë këtë".
Rrezet X kontrollojnë me hollësi trupin,makinat gjenerojnë imazhe korrekte që mund të dallojnë objekte të fshehura nën rroba.
Përveç shqetësimeve për privacinë, ka përherë e më tepër diskutime
lidhur me rrezikun e mundshëm të kancerit nga rrezatimi i lëshuar nga
skanerët. Por sipas ekspertëve, rreziku është i vogël. Rrezatimi nga e
ashtuquajtura teknologji "backscatter" është 2 mijë herë më e vogël se
nga një radioskopi dhe 200 herë më e vogël se analiza radiologjike e
quajtur Cat-Scan.
Mahadavepa Mahesh është profesoreshë e radiologjisë në Universitetin e Mjekësisë John Hopkins të Baltimorës.
"Koha e ekspozimit është 8-15 sekonda dhe niveli i rrezatimit është
i ulët pasi rrezet X që përdoren këtu nuk depërtojnë në trup. Është një
dozë tepër e vogël dhe rrezatimi i shpërndarë që vjen nga trupi kapet
nga një detektor dhe kështu merr imazhin".
Personi që akuzohet për tentativën e sulmit të Krishtlindjeve, Umar Faruk Abdulmullatab, fluturoi nga Amsterdami dhe Lagosi.
Sipas mediave, Nigeria kishte marrë aparatura për skanimin e trupit
nga Shtetet e Bashkuara por nuk kishte përdorur një të tillë për
skanimin e personit që akuzohet për tentativën e sulmit.
Disa ekspertë thonë se këto makina të kushtueshme do të jenë të
vështira për shumë vende afrikane dhe të varfra për t'u blerë dhe
instaluar.
Rreziku i ekspozimit ndaj rrezatimit mund të jetë më i madh në
vendet në zhvillim, ku disa thonë se mirëmbajtja e makinerive mund të
mos jetë e mirë.
"Siç veprojmë me skanuesit nëpër spitale, ku bëjmë kontrolle
periodike për t'u siguruar që nivelet e rrezatimit janë të specifikuara
dhe brenda kufijve të pranueshëm, kjo është e rëndësishme. Ekziston
gjithmonë një mundësi që skanerët të kenë defekt dhe që ato të lëshojnë
më tepër rrezatim dhe për të shmangur këtë, ato duhen kontrolluar
vazhdimisht".
Megjthëse shumë ekspertë besojnë se ekspozimi ndaj rrezatimit nga
skanuesit për të gjithë trupin, nuk do të përbëjë rrezik për kancer,
disa bëjnë thirrje për kujdes.
Dr. David Brenner i Universitetit Kolumbia të Nju Jorkut është një prej tyre.
"Fëmijët në përgjithësi janë më të ndjeshëm se të rriturit ndaj
radiacionit, por më i ndjeshëm është embrioni dhe fetusi tek gratë
gjatë shtatzëna".
Ekspertët thonë se nevojiten më tepër studime për këtë çështje.

[Juѕт٠]

Konsumimi më i paktë i kripës shpëton jetë


Hulumtimet
e fundit në SHBA kanë treguar se ulja e mesatares ditore të konsumimit
të kripës për vetëm 3 gramë mund të shpëtojë 92 mijë jetë amerikane në
vit.



Në këtë mënyrë çdo vit do të parandaloheshin 66 mijë
sulme në tru dhe 99 mijë sulme në zemër, si dhe sistemi shëndetësor
amerikan do të kursente 24 miliardë dollarë harxhime, kanë bërë të
ditur studiuesit nga Universiteti i Kalifornisë.
Sipas fjalëve të tyre, efekti pozitiv i uljes së konsumimit të
kripës do të ishte i krahasueshëm me uljen e numrit të duhanpirësve për
50%, uljen e dukshme të personave të mbipeshë ose me zvogëlimin e
konsumimit të përgjithshëm të barnave të dedikuara për uljen e
kolesterolit në gjak.
Konsumimi i tepruar i kripërave çon në presion të rritur të gjakut
dhe zhvillim të sëmundjeve të zemrës. Gati 80% të konsumimit ditor të
kripës i vishet ushqimit të gatuar.

[Juѕт٠]

Gjenet dhe ushqimi lidhen me Parkinsonin


Shkencëtarët
gjermanë nga Ludwig-Maximilians-Universitat në Munchen, kanë
identifikuar faktorë të ri gjenetik të rrezikut për sëmundjen e
Parkinsonit.



Njëkohësisht janë vërtetuar edhe lidhjet në mes
të sëmundjes së Parkinsonit dhe metabolizmit dhe vitaminës B6, shkruan
revista Annals of Neurology.
Analiza e neuroneve në 1200 persona me sëmundjen Parkinson dhe 2800
persona të shëndoshë ka treguar se një pjesë e caktuar e ADN-së ndikon
në aktivitetin e enzimës së quajtur PDXK.
PDXK është përgjegjëse për shndërrimin e vitaminës B6 nga ushqimi i
konsumuar në një formë aktive që është e patjetërsueshme në prodhimin e
dopaminës, neurotransmetuesit që lidhet me sëmundjen e Parkinsonit.

[Juѕт٠]

Vitaminat mbrojnë duhanpirësit


Shkencëtarët nga
Instituti Pulmunologjik në Albuquerque, New Mexico, bëjnë të ditur se
dozat e larta të vitaminave mund të luftojnë kancerin e mushkërive, i
cili paraqitet më së shumti te duhanpirësit.



Konsumimi i
sasive të mëdha të vitaminave, veçanërisht karotenoideve dhe acidit
folik, e ul shkallën e metilimit të gjeneve në qelizat e epitelit të
mushkërive.
Zakonisht janë tetë gjene të cilat goditen gjatë paraqitjes së
kancerit të mushkërive, ndërsa metilimi i godet ata në periudhat më të
ndjeshme të ndarjes së qelizave.
Por duket se këtij mekanizmi të dëmshëm për 17% i shmangen
duhanpirësit të cilët konsumojnë perime, 16% ata të cilët konsumojnë së
paku 750 µg acid folik dhe 43% ata të cilët vazhdimisht konsumojnë
preparate me multivitamina.

[Sponsored content]